کولپوسکوپی یک روش تشخیصی برای بررسی دهانه رحم، رحم و اندام تناسلی زنان است. در این روش دهانه رحم به کمک دستگاه بزرگنمایی کولپوسکوپ مجهز به نور در خارج از واژن مورد ارزیابی قرار گرفته و موارد مشکوک یا بافت های غیر طبیعی بررسی می شوند. اما سوال اینجاست که کولپوسکوپی در چه مواردی کاربرد دارد؟ آیا این روش دردناک است و عوارض جانبی شدید دارد؟ کولپوسکوپی و بیوپسی چگونه همزمان انجام می شود؟ تا انتهای این مقاله همراه ما باشید و با کولپوسکوپی و نحوه انجام آن آشنا شوید.
کولپوسکوپی چیست؟
کولپوسکوپی روشی غیر تهاجمی است که به پزشک اجازه می دهد تا دهانه رحم را بررسی کرده و انواع بیماری های زنان را تشخیص دهد. در این فرآیند به کمک ابزار کولپوسکوپ با قابلیت بزرگنمایی چند برابر اندام داخلی رحم، دهانه رحم و تمام بخش داخلی سیستم تناسلی زنان ارزیابی می شود. این روش معمولا به دلیل وجود تست پاپ اسمیر غیر طبیعی، عدم دریافت نتیجه قطعی، وجود زخم بر روی دهانه رحم و یا تست مثبت HPV با تشخیص پزشک انجام می شود. در برخی موارد علاوه بر بررسی دستگاه تناسلی زنان به روش کولپوسکوپی، در صورت مشاهده سلول های غیر طبیعی یا مشکوک نمونه برداری (بیوپسی) انجام شده و نمونه برای بررسی بیشتر به آزمایشگاه ارسال می شود.
کولپوسکوپی در چه مواردی استفاده می شود؟
همان طور که اشاره شد، اگر معاینه دهانه رحم یا لگن به همراه جواب تست پاپ اسمیر ناهنجاری ها یا موارد مشکوکی را نشان دهد، ممکن است پزشک کولپوسکوپی را توصیه کند. به طور کلی از کولپوسکوپی می توان برای تشخیص موارد زیر استفاده کرد:
- نتایج تست پاپ اسمیر غیر طبیعی یا عدم دریافت نتیجه قطعی
- تشخیص HPV (زگیل تناسلی) و HSV (تبخال تناسلی) به همراه ارزیابی کامل تر
- وجود ضایعات زگیل تناسلی، تبخال تناسلی یا هرپس تناسلی
- زخم های مقاوم به درمان دهانه رحم
- تغییرات پیش سرطانی در بافت دهانه رحم
- تغییرات پیش سرطانی در بافت های واژن
- تغییرات قبل از سرطان فرج
- سرطان دهانه رحم
- سرطان واژن
- خونریزی بی دلیل در دوران بارداری
- بررسی علل ناباروری
- خونریزی بین دوره های قاعدگی یا پس از نزدیکی
- ترشحات واژینال مکرر
آمادگی های قبل از کولپوسکوپی
کولپوسکوپی ممکن است برای برخی از زنان نگران کننده باشد، اما این روش تشخیصی بدون درد و عارضه جانبی انجام می شود. با این حال رعایت برخی نکات قبل از انجام آن می تواند به کاهش نگرانی و همچنین دریافت نتیجه دقیق تر کمک کند. مهمترین مواردی که باید قبل از انجام کولپوسکوپی رعایت شود، عبارتند از:
- قبل از انجام کولپوسکوپی تمام سوابق پزشکی خود را به پزشک اطلاع دهید.
- انجام این روش تشخیصی در دوران قاعدگی ممنوع است.
- توصیه می شود به منظور دریافت نتیجه صحیح از انجام برقراری رابطه جنسی (حداقل 2 روز) قبل از انجام این روش، اجتناب کنید.
- یک یا دو روز قبل از کولپوسکوپی نباید از تامپون استفاده کرد.
- 2 روز قبل از کولپوسکوپی از داروهای واژینال استفاده نکنید.
- قبل از کولپوسکوپی از استعمال دوش واژینال خودداری کنید.
- مصرف مسکن‌های ساده قبل از کولپوسکوپی تنها با مشورت پزشک امکان پذیر است.
کولپوسکوپی چگونه انجام می شود؟
این روش تشخیصی معمولا بین 15 تا 20 دقیقه در مطب پزشک یا کلینیک های درمانی انجام می شود. در ابتدا بیمار بر روی تخت معاینه دراز کشیده و پاهای خود را بر روی تکیه گاه تخت قرار می دهد. در مرحله بعد پزشک به کمک ابزار اسپکولوم (speculum)دیواره واژن را باز نگه داشته و سپس با دستگاه کولپوسکوپ داخل دهانه رحم بررسی می شود. لازم به ذکر است که دستگاه کولپوسکوپ داخل بدن قرار نگرفته و در چند سانتی متری قرار می گیرد. این دستگاه مجهز به نوری است که بر روی واژن تابیده شده و همچنین قدرت بزرگنمایی بالایی دارد. به طور کلی دستگاه کولپوسکوپ بافت ها را 6 تا 40 برابر بزرگ تر کرده و با دادن نور به داخل واژن دید واضحی ایجاد می کند.
بیشتر بخوانید: آندومتریوز و بارداری
کولپوسکوپی و بیوپسی
در برخی موارد به هنگام مشاهده واژن توسط دستگاه کولپوسکوپ، پزشک با بافت ها غیر طبیعی و مشکوک مواجه می شود. در چنین شرایطی پزشک برای تشخیص بهتر اقدام به نمونه برداری یا بیوپسی می کند. بدین صورت که به کمک ابزار خاص، بخشی از بافت غیر طبیعی دهانه رحم برداشته می شود. نمونه های برای بررسی بیشتر به آزمایشگاه ارسال شده و پس از دریافت نتیجه بیوپسی درمان های لازم انجام می شود. لازم به ذکر است که انجام بیوپسی ممکن است با درد خفیف و احساس ناراحتی همراه باشد، اما دردناک نخواهد بود.
مراقبت های بعد از کولپوسکوپی
اگر بیوپسی پس از کولپوسکوپی انجام نشود، نیازی به اعمال هیچ گونه محدودیتی برای فعالیت های روزانه نیست. در صورت انجام نمونه برداری ممکن است در عرض چند روز خونریزی یا ترشح خفیف وجود داشته باشد. در چنین شرایطی از برقراری رابطه جنسی، استفاده از تامپون و دوش واژینال بین دو تا سه روز خودداری کنید. همان طور که اشاره شد، لکه بینی، ترشحات واژینال و احساس درد بعد از بیوپسی طبیعی خواهد بود، اما درصورت ادامه شدن این علائم باید به پزشک مراجعه نمایید.
آیا کولپوسکوپی درد دارد؟
از آنجایی که دستگاه کولپوسکوپ در طی عمل کولپوسکوپی وارد واژن نمی شود، درد یا ناراحتی احساس نمی شود. تنها ممکن است فشار و ناراحتی خفیفی به هنگام ورود ابزار اسپکولوم واژن برای باز نگه داشتن دهانه رحم ایجاد شود که معمولا دردناک نیست. شایان ذکر است در موارد که پزشک این روش تشخیصی را به همراه بیوپسی انجام می دهد، ممکن است ابزار نمونه برداری سبب ایجاد کمی درد یا سوزش شود که بسیار شدید نیست. البته در برخی موارد ممکن است باتوجه به شرایط بیمار از بی حسی موضعی هنگام بیوپسی کولپوسکوپی استفاده شود.
آیا کولپوسکوپی در بارداری انجام می شود؟
یکی از متداول ترین سوالات این است که آیا کولپوسکوپی در بارداری انجام می شود؟ از آنجایی که کولپوسکوپی یک روش بی خطر است و در طی آن دستگاه کولپوسکوپ وارد بدن نمی شود، در دوران بارداری قابل انجام است. با این حال قبل از انجام این روش تشخیصی شرایط بارداری و وضعیت خود را به پزشک اطلاع دهید. اگر چه این روش بی خطر است، اما این روش همراه با بیوپسی باید با احتیاط انجام شود.
خطرات و عوارض کولپوسکوپی
کولپوسکوپی یک روش بی خطر و ایمن است و هیچ عارضه جانبی در زنان ایجاد نمی کند. با این حال احساس درد یا فشار خفیف به هنگام وارد کردن اسپکولوم و همچنین نمونه برداری احتمالی در طول روند کولپوسکوپی طبیعی خواهد بود. از طرفی وجود ترشحات و لکه بینی تا دو روز بعد از بیوپسی کاملا عادی است. توجه داشته باشد در صورت تداوم خونریزی یا لکه بینی، ترشحات غیر طبیعی واژینال، تب، و احساس درد شدید در ناحیه شکم و لگن به پزشک مراجعه نمایید. در موارد نادر، برخی از بیماران ممکن است پس از کولپوسکوپی دچار تاخیر در پریود شوند که در صورت طولانی شدن آن باید به دکتر زنان اطلاع دهند.
هزینه کولپوسکوپی
تعیین هزینه کولپوسکوپی به فاکتورهای مهمی مانند پزشک معالج، نوع دستگاه کولپوسکوپ و مکان انجام آن بستگی دارد. برای مثال هزینه انجام این روش در مطب پزشک در مقایسه با انجام آن در کلینیک درمانی یا بیمارستان کمتر خواهد بود. علاوه بر این، آزمایش های تکمیلی مانند نمونه برداری (بیوپسی) هزینه نهایی را افزایش می دهد. علاوه بر این، هزینه دستگاه های مجهز و پیشرفته کولپوسکوپ بیشتر از تجهیزات قدیمی خواهد بود.
کلام آخر
کولپوسکوپی یکی از روش های تشخیصی بدون درد (غیر تهاجمی) برای بیماری های زنان است. این روش معمولا به دلیل وجود ضایعات مانند زگیل تناسلی، تبخال تناسلی، عفونت و زخم های مقاوم به درمان و همچنین عدم دریافت نتیجه قطعی از تست پاپ اسمیر انجام می شود. در این روش دستگاه دستگاه کولپوسکوپ بدون ورود به داخل واژن با بزرگنمایی حدود ۴۰ برابر، مشاهده دهانه رحم و اندام های داخلی واژن را میسر کرده و پس از ارزیابی درمان های لازم انجام می شود. در صورت مشاهده بافت غیر طبیعی در حین کولپوسکوپی، ممکن است پزشک نمونه برداری (بیوپسی) را به طور همزمان انجام می دهد که ممکن است با درد خفیف همراه باشد.
متخصص زنان و زایمان و نازایی
درمان بیماری های زنان
جراحی های زیبایی زنان
درمان ناباروری
0 دیدگاه